اعتبار سنجی و تجزیه ارتباطی نشانگرهای ریزماهواره مرتبط با تحمل به تنش خشکی و شوری در برنج های هوازی و ایرانی تحت تنش اسمزی

پژوهش حاضر در راستای اعتبارسنجی نشانگرهای ریز ماهواره مرتبط با تحمل به تنش خشکی و شوری در برنج، در جمعیت طبیعی شامل برنج-های هوازی، ارقام خارجی و ایرانی انجام شد. مواد گیاهی در شرایط نرمال و همچنین دو سطح از تنش اسمزی ( 8- و 16- بار حاصل از مانیتول) با استفاده از آزمون های استاندارد جوانه‎زنی از لحاظ 14 صفت ارزیابی شدند. ارزیابی ژنوتیپی با استفاده از 26 جفت نشانگر ریزماهواره بر روی 53 ژنوتیپ برنج انجام شد. نتایج حاصل از تجزیه ساختار نشان داد که تعداد خوشه هایی که پارامتر δk را به حداکثر خود می رساند برابر 3 می‎باشد. سپس تجزیه ارتباط با استفاده از ماتریس ساختار جمعیت و با مدل های آماری glm و mlm انجام شد. دو مدل mlm در سطح 5%، به ترتیب 75 و 30 نشانگر برای صفات مورد مطالعه شناسایی کردند. نشانگرهای rm11943، rm104، rm190،rm28166، rm231، rm510، rm270 ، rm19367 و rm431 به عنوان نشانگرهای مرتبط با تحمل به تنش اسمزی با توجیه تغییرات مرتبط با چندین صفت جوانه‎زنی شناسایی شدند. همچنین نشانگر rm270 با توجیه 4/40% از تغییرات شاخص بنیه بذر و نشانگر rm276 با توجیه 9/33% از تغییرات درصد آب بافت گیاهچه و نشانگر rm523 با توجیه 6/40 و 7/30% از تغییرات ضریب سرعت جوانه‎زنی در دو مدل، بیشترین ضریب تبیین را در شرایط تنش نسبت به سایر نشانگرها به خود اختصاص دادند که می-تواند دلیلی بر تأیید ارتباط آنها با صفات جوانه‎زنی در شرایط تنش اسمزی باشد. با توجه به نتایج کسب شده، در صورت تأیید نتایج در سایر زمینه های ژنتیکی می‎توان از این نشانگرها در برنامه های اصلاحی بهره-برداری نمود.